Kiezen voor verantwoorde mobiliteit

Mobiliteit in partijprogramma’s: Betere bereikbaarheid maar gat in klimaatbeleid


De VVD isoleert zich in het (duurzame) mobiliteitsdebat en bereikbaarheid van voorzieningen en diensten wordt een kernthema. Dit en meer blijkt uit een analyse van de verkiezingsprogramma’s van de belangrijkste politieke partijen door het Laboratorium Verantwoorde Mobiliteit.

Uit de analyse zijn meerdere conclusies te trekken. Om te beginnen is congestie en de toename van het aantal files geen politiek thema meer. De meeste partijen lijken in te zien dat het hier gaat om individuele keuzes van mensen (om alleen in je auto de file in te rijden) en van werkgevers en bedrijven (om vooral dinsdag en donderdag te bestempelen als aanwezigheidsdagen en om alles op dezelfde tijd te openen en te sluiten). Alleen de VVD hanteert nog het doorstromingsjargon.

Goedkoper openbaar vervoer
Daarentegen wordt ‘bereikbaarheid van voorzieningen en activiteiten voor iedereen met alle vervoermiddelen’ – in de slipstream van bestaanszekerheid – voor alle partijen  een groot thema. Hoe kun je zonder auto – en dat geldt voor een kwart van onze huishoudens – toch op een redelijke manier alle bestemmingen bereiken? Veel aandacht is er daarom voor (goedkoper) openbaar vervoer én voor normen voor goede bereikbaarheid. Goed nieuws voor de dorpen.

Klimaatmaatregelen
De VVD houdt – waar andere partijen mobiliteit zien als een mogelijkheid tot ontplooiing – sterk vast van aan de koppeling tussen mobiliteit en economische groei. Dat is goed te zien bij de luchthavens. Schiphol moet eigenlijk mogen groeien, en de VVD is de enige partij die Lelystad Airport nog wil openen. Meer steun krijgt de partij op rechts voor een minder scherp beleid voor het realiseren van de klimaatopgave bij mobiliteit. Deze partijen, maar ook de SP, maken zich vooral druk om de betaalbaarheid van klimaatmaatregelen. Dit in tegenstelling tot de partijen ter linkerzijde, inclusief de ChristenUnie.

Geen meerderheid voor rekeningrijden
Interessant is dat er geen meerderheid lijkt te zijn voor rekeningrijden. Vijf partijen wijzen rekeningrijden gewoon af: de SP, de BBB, NSC, de PVV en het CDA. De VVD en de SGP zijn voor de meest eenvoudige vorm (die nauwelijks zal werken) en de overige partijen zijn voor de stevige vorm van rekeningrijden, met differentiatie naar tijd en plaats.

Gat in het klimaatbeleid voor mobiliteit
Met het wegvallen van deze mobiliteitsmaatregel en de wat lauwe steun voor het snel elektrificeren van het wagenpark, ontstaat er een gat in het klimaatbeleid voor mobiliteit. Het Laboratorium komt met voorstellen om dit gat te dichten. Zo wordt het tijd voor een uitvoeringsorganisatie voor verantwoorde mobiliteit, en tijd dat de mobiliteitstransitie uit de praatcircuits komt. Bijna alle partijen zien dat het openbaar vervoer structureel beter moet, en dat er snel een internationaal spoornet moet komen.

Luchtvaart wordt aangepakt
Positief is wel weer dat de luchtvaart nu echt wordt aangepakt om de klimaatprestatie te gaan leveren die verwacht mag worden en die vereist is. We hebben tot slot de 12 partijen gescoord op hun bereidheid om verantwoorde mobiliteit te realiseren. De PVV scoort hier het slechtst, en de absolute winnaar is de ChristenUnie, die ook als één van de weinige partijen heeft nagedacht over een verantwoorde toekomst van het goederenvervoer.

Over de auteur(s):

Mees Paanakker, Max Olzheim en Marc van Waarden
Afgestudeerden en masterstudent
Mees is afgestudeerd aan de TU Delft op Architectuur, Marc is afgestudeerd aan de UvA op Urban en Regional Planning. Max volgt nu zijn master Metropolitan Analysis, Design & Engineering gecombineerd aan de WUR en TU Delft.

Downloads (PDF):

Meer artikelen zoals deze