Deze notitie van het Laboratorium Verantwoorde Mobiliteit gaat in op de volgende vragen:
1. Hoe ziet een zo duurzaam mogelijke auto er voor ons uit?
2. Waarom bestaat deze nog niet?
3. Hoe zorgen we dat de auto-industrie deze auto gaat maken?
We laten zien op welke punten automakers de duurzaamheid van hun producten en hun mate van verantwoordelijkheid voor de hele productieketen kunnen verbeteren. Hiervoor hebben we gekeken naar de aspecten die volgens ons van grote invloed zijn op de duurzaamheid van de auto, van ontwerp, bouw en gebruik, tot uiteindelijke afdanking. Een aantal van deze aspecten valt hoofdzakelijk binnen het domein van de automakers zelf, maar sommige raken ook aan de verantwoordelijkheden van overheden en toeleveranciers. En we kijken naar de rol van de consument, waarbij we onszelf als voorbeeld nemen.
Wij zijn een groep jonge (aanstaande) mobiliteitsprofessionals. Voor de meeste van ons geldt dat we op dit moment niet tot de autobezitters van Nederland behoren. Nu velen van ons nog klein en hoofdzakelijk in een stad wonen, lukt het ons relatief goed om ons leven zo in te richten dat we zonder auto eigenlijk heel goed kunnen functioneren. Veel van onze activiteiten zijn eenvoudig met de fiets of het OV te bereiken. Waarschijnlijk zal hier echter in de nabije toekomst verandering in komen: een baan op een moeilijker bereikbare plek, kinderen die naar allerlei activiteiten en plekken moeten worden vervoerd, familievakanties, en ga zo maar door. Deze aanstaande zaken die het inrichten van het leven rond de fiets en het OV moeilijker maken, gaan waarschijnlijk de reden zijn dat velen van ons op termijn een auto zullen aanschaffen, zeker als het OV in Nederland niet op korte termijn significant verbetert.
Ons vakgebied en onze kennis op het gebied van mobiliteit en duurzaamheid maken dat we hoge eisen stellen aan de auto die we willen aanschaffen. Vaak wordt gekeken naar en vergeleken op aspecten als beenruimte, brandstofverbruik, kofferbakinhoud, en of de auto past bij het imago van de koper. Voor ons is dat niet doorslaggevend. Voor ons staat de duurzaamheid van de auto – in de breedst mogelijke zin – centraal in onze overweging. Een verantwoorde auto moet, zowel in bouw, gebruik als in afdanking een zo klein mogelijke milieuafdruk hebben, goed zijn voor zowel de eindgebruiker als de mensen die de auto en de benodigde onderdelen vervaardigen, en binnen een duurzaam businessmodel zijn gebouwd.
Wij vinden dat het huidige aanbod van beschikbare personenauto’s in Nederland ernstig tekortschiet als het gaat om duurzaamheid, ook als we alleen kijken naar elektrische auto’s. Dat kan en moet veel beter. We laten zien hoe de wensen van op duurzaamheid gerichte consumenten afwijken van de wensen van de huidige, relatief vermogende en gemiddeld wat oudere, groep kopers van nieuwe auto’s, waar fabrikanten hun productontwikkeling op afstemmen. Wij denken dat deze overwegingen de kortste route bieden voor de auto-industrie om in de nabije toekomst een meer verantwoord product te leveren.
In deze notitie bespreken we zes aspecten bespreken die van grote invloed zijn op de duurzaamheid van de personenauto: aerodynamica, gewicht en omvang, over-motorisering, integratie en efficiëntie, batterijsamenstelling en repareerbaarheid en recycling. We denken dat het concept “auto in particulier bezit” de komende decennia nog dominant zal zijn als het gaat om personenmobiliteit. Daarom focust deze notitie op de duurzame auto.
Wij zijn bereid voor een dergelijke auto te betalen, in de vorm van geld of inleveren op gebruiksgemak, omdat duurzaamheid voor ons meer waard is dan luxe. Uiteindelijk worden wij als nieuwe consument een belangrijke schakel in de hele keten. Laten we van het rijden van een onnodig grote en luxe auto het nieuwe roken maken, opdat we in de toekomst allemaal een meer verantwoorde keuze maken.